Kard. Dziwisz mówił w homilii, że najwyższym wyrazem miłości jest oddanie życia, tak jak swoje życie oddał św. Stanisław. „Przelana przez św. Stanisława krew użyźniła naszą polską ziemię i wydała obfity plon wiary, nadziei i miłości w sercach zamieszkujących tę ziemię uczniów ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Pana” – stwierdził hierarcha, dodając, że Bóg wydobył z tej tragedii dobro, bo „męczeńska śmierć pasterza w obronie sprawiedliwości stała się fundamentem ładu moralnego w naszej ojczyźnie”.

W tym kontekście osobisty sekretarz św. Jana Pawła II przywołał jego list do Archidiecezji Krakowskiej i Kościoła w Polsce z okazji 750-lecia kanonizacji św. Stanisława: „U początku naszych dziejów Bóg, Ojciec ludów i narodów, ukazał nam przez tego świętego Patrona, że ład moralny, poszanowanie Bożego Prawa oraz słusznych praw każdego człowieka, jest podstawowym warunkiem bytu i rozwoju każdego społeczeństwa”. Jego zdaniem, warto powracać do tych słów, bo „w polskiej rzeczywistości powracały lub od czasu do czasu powracają postulaty stanowienia prawa niezgodnego z prawem Bożym, zapisanym w naturze i sumieniu człowieka”.

Krakowski metropolita senior zauważył również, że w murach katedry na Wawelu, gdzie spoczywają relikwie św. Stanisława, zapisane są „niełatwe dzieje naszej Ojczyzny, jej zwycięstwa i przegrane”. „Niejednokrotnie w historii naszego narodu zdawało się, że zło i przemoc odniesie ostateczne zwycięstwo, a jednak powstawaliśmy, również dzięki wierze i zawierzeniu naszych losów Panu ludzkich dziejów” – zaznaczył kaznodzieja. Dodał ponadto, że „ufność złożona w Bogu oraz wierność Bogu i Ewangelii jest gwarancją naszego bytu, naszej wewnętrznej wolności, której nikt nam nie zabierze, jeżeli sami jej nie zniszczymy w nas samych”.

Kard. Dziwisz przypomniał, że postacią biskupa i męczennika zafascynowany był biskup krakowski Karol Wojtyła, który przygotował Kościół krakowski do jubileuszu 900. rocznicy śmierci św. Stanisława, a na sam jubileusz przybył już jako papież w czerwcu 1979 roku. W tym czasie napisał również poemat „Stanisław”, w którym opisywał swój Kościół. Jak zauważył jego wieloletni sekretarz, słowa tego poematu każą myśleć o papieskiej wizji Kościoła i odpowiedzialności, jaka spoczęła na Janie Pawle II czterdzieści lat temu. „Myślimy o pasterzu, który wprowadził Kościół w trzecie tysiąclecie chrześcijaństwa, zachęcając nas wszystkich, byśmy wypływali na głębię wiary, nadziei i miłości. Myślimy o pasterzu, który sam przelał krew na placu św. Piotra podczas zbrodniczego zamachu, ponieważ okazał się groźnym dla tych, którzy nie liczyli się z prawem Bożym i godnością człowieka, jego prawem do życia w wolności” – mówił hierarcha.

Według niego, duchowym testamentem Jana Pawła II dla Polski są słowa wypowiedziane na krakowskich Błoniach w 1979 roku, kiedy to papież apelował, „abyśmy nigdy nie zwątpili i nie znużyli się, i nie zniechęcili, abyśmy nie podcinali sami tych korzeni, z których wyrastamy”. Wyraził ponadto przekonanie, że święty papież „towarzyszy z wysoka w naszych zmaganiach o dobro i prymat miłości w nas samych, w naszych rodzinach i wspólnotach, w całej naszej Ojczyźnie, której św. Stanisław jest patronem”.

Św. Stanisław ze Szczepanowa był biskupem krakowskim w latach 1072-1079. Zginął śmiercią męczeńską, skazany przez króla Bolesława Śmiałego na śmierć przez rozczłonkowanie. Został kanonizowany 17 września 1253 r. przez papieża Innocentego IV. Papież Jan XXIII w 1963 r. ustanowił św. Stanisława wraz ze św. Wojciechem i Najświętszą Maryją Panną Królową Polski pierwszorzędnymi patronami Polski.